Isı Tedavisi (Hipertermi) Nedir?

İnsan bedeni çalışan ve aksiyon gösteren birçok mekanizmaya benzer olarak ısı üretir. Açık ya da kapalı alanlara göre farklılıklar görülse de bedenimizin iç ısısı normal koşulda 37,6 derecedir. Yetişkin bir bireyin ortalama olarak oral vücut ısısı 37, rektal olarak ısısı 37,5 ve aksiller ısısı ise 36,5 olarak karşımıza çıkmaktadır. Ortalama değerinden 0,3-0,6 derecelik sapmalar vücut ısısı için normal kabul edilir. Yeni doğan bebeklerde ve çocuklarda vücut ısısı da yüksek ateş denilen kavramın limit noktası da yetişkin bireylere göre daha yüksektir.

Isı tedavisi yani diğer bir ismiyle hipertermi kanserli olan vücut dokusunun 39 ile 42 derece arasında yüksek ısı ile uygulanan bir tedavi şeklidir. Buradaki amaç kanserli hücrelerin yaşam alanına zarar vererek onları hasara uğratmaktır. Radyo dalgaları kullanılarak tümörlü alan ısıya maruz bırakılır. Bu işlemin genel olarak uygulanma süresi yarım saat ile bir saat aralığındadır. Günümüzde Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Japonya gibi birçok dünya ülkesinde kabul görmüş efektif bir metottur.

Çalışma mekanizması

Son dönemlerde yapılan bilimsel çalışmalarda hiperterminin kanserli hücrelere zarar verdiği ya da ortadan kaldırdığı yani öldürdüğü ve sağlıklı olan normal hücrelere aktarılan hasarın da çok minimal olduğu görülmüştür. Hipertermi kanserli hücrelerin içerisinde yer alan proteinlerin yapısını bozarak etki gösterir. Yalnız başına değil de kemoterapi ve radyoterapi ile kombine tedaviler olarak kullanılması önerilmektedir. Isı tedavisi kanserli hücreleri radyoterapiye karşı daha hassas ve duyarlı hale getirmektedir. Normal şartlarda radyoterapinin etki edemeyeceği hücrelere de efektif olarak hasar verir. Bunun dışında kemoterapi ilaçlarının da mekanizmasına katkıda bulunarak etkinliğin artmasını sağlar.

Hiperterminin etkisi birçok bilimsel araştırmada yer almakla beraber baş-boyun kanserleri, rahim ağzı kanseri, rektum kanseri, deri kanserlerinden melanoma ve sarkomlar başta olmak üzere birçok kanser türü üzerinde de araştırmalarda bulunulmuştur. Bu araştırmaların birçoğunda olağan tedavi sürecine hiperterminin de katılmasıyla beraber tümörün istenilen oranda küçülttüğü ve lokal olarak kontrolü artırdığı gözlenmiştir. Isı tedavisinde uygulamalar birçok çeşitte olup farklı yöntemli cihazlar bulunmaktadır. Yalnızca belli bir alana ya da bütün vücuda uygulaması mevcuttur. Fakat her türlü işlemin radyoterapiden belirli bir süre geçtikten sonra uygulanması gerekir. Hiperterminin etkisi tedavi anındaki verilen ısıya, tedavinin süresine, tümörün özelliklerine bağlıdır.

Dokuların arasındaki farklar nedeniyle bazı durumlarda lokal yanıklar ve ağrılar görülebilir. Rutin uygulamalarda 43 derecenin üstünde işlem yapılmadıkça normal dokuda hasar görülmez. Yan etkiler geçici olarak gözlenir. Kalıcı olmaz. Eğer işlem bütün vücuda uygulanıyorsa bulantı, ishal ve kusmaya rastlanılabilir. Nadir de olsa kalp veya damar hastalığı meydana gelebilir. Bu tedavi kalp pili ve proztesi olan bireylerde, ısı algısında sorunlar olan ve bedeninde silikon barındıran hastalara uygulanmaz. Hiperterminin diğer tedavi türleri ile beraber uygulanması tavsiye edilmektedir.

Hipertermi neden tartışılıyor?

Bu konunun temel sebeplerinden bir tanesi hiperterminin kamuya radyoterapi ve kemoterapinin alternatif yöntemi olarak sunulmasıdır. Yüksek sıcaklığın proteinlerin yapısına etkisi yadsınamaz da olsa yalnız bir tedavi şekli olarak kullanıldı şartlarda kanserli hücreleri öldürme etkisi minimal bir seviyede olmaktadır. Genel olarak önerilen yöntem ise hiperterminin daha efektif sonuçlar vermesi için diğer tedavi yöntemleri ile beraber kullanılmasıdır. Ortaya çıkabilecek sorunlardan bir diğeri ise hipertermide ısının hedef bölgeye yönleniminde uygulanan metottur. Kullanılan cihazlar farklı derecelerde ısı etkisi gösterirler. Isıtma metotlarından bağımsız olarak kanserli kitle içerisinde de farklı derecede sıcaklıklar meydana gelebilir. Bununla beraber tümörün farklı alanlardan toplanan ve 39-43 derece aralığındaki heterojen sıcaklık, kullanılan makinelerin termik kapasitelerinden daha çok kanserli kitlenin farklı alanlarında değişiklikler gösteren kanlanma ile ilgili farklılıkları simgeleyebilmektedir.

Dünya üzerinde yer alan birçok noktada standart olarak uygulanan bir tedavi durumuna dönüşen hipertermi yakın gelecekte vazgeçilmez bir tedavi parçası olabilecek bir potansiyele sahiptir. Yalnız başında da etkili olduğu rahatsızlıklar olan hipertermi yani ısı tedavisinin kanserde başka tedavi yöntemleri ile beraber kombine olarak kullanılması sağlık alanında büyük bir yenilik olup birçok vakanın tedavi edilmesine katkı sağlamaktadır ve devam edecektir. Hipertermi ve diğer tedavi yöntemlerinden olan radyoterapi ile kemoterapi hakkında bilgi sahibi olmak için iletişim sayfası üzerinden bize ulaşabilirsiniz.