Kemoterapi Nedir? Kimlere, Nasıl Verilir?

Kemoterapi, tüm hastalık sürecinde kanser hücrelerine en fazla zarar veren ve hastalığın en çok yıpratıldığı sürecin adıdır. Maalesef halkın anlayışına göre ise amiyane tabirle, kel ve kaşsız kalmaktır. Tedavi sürecinde hastanın saçları dökülse de kemoterapi sonrasında hayata saçsız devam eden kimse yoktur.

Kemoterapinin uygulandığı süreçte hissettiğiniz birçok rahatsızlık kalıcı değildir. Birçok hasta ve yakını, kemoterapi sonrası hissedilen tüm rahatsızlıkları, kendisine kanserin yaptığı yanılgısına kapılabilir. “Hastalık beni bu hale getirdi” algısı yaygın, yanlış ve bazı durumlarda gereksiz bir yenilgi duygusu yaratabilir. Oysa söz konusu bütün handikaplar, çok çetin bir mücadelenin vücutta yarattığı yorgunluk ve izlerinden ibarettir. Kemoterapi, kanserin vücuda değil sizin ve tedavinin kansere saldırdığı ve son derece yıprattığı bir mücadeledir. Tedavi süresince hastaya bu durumu izah edersek hasta, psikolojik ve dolayısıyla fizyolojik direncini daha sağlam idame ettirecektir.

Kemoterapi, kanserli hücrelerin üreme performanslarına duyarlı çok güçlü ilaçlarla kanserli hücrelerin öldürülmesidir. Kanserli hücrelerin karakteristik performansı, hızlı bölünmesi ve çoğalması olduğu için kemoterapi de çok hızlı bölünen ve çoğalan hücreleri hedefler.

Sadece uygulandığı yeri etkileyen cerrahi müdahale veya radyoterapinin aksine, ilaçlar vücuda alındıktan sonra kan dolaşımıyla vücudun her yerine ulaşır.
Alternatif yöntemlerin kemoterapiye etkisi konusunda dile getirdiğimiz kuşkular, geleneksel tıp ilaçları için de geçerlidir. Bazı ilaçlar, kemoterapi ilaçları ile etkileşerek birbirlerinin etkinliğini artırabilir veya azaltabilir. Diğer doktorların verdiği ilaçlar ya da sosyal medyada, televizyonda önerilen ilaçların ve otların, tedaviyi veren medikal onkoloğa mutlaka danışılması gerekmektedir.

Tedavide tek bir ilaç ya da birkaç ilaç kombinasyonu uygulanabilir. Kombinasyon ilaçlar, hücre bölünmesi döngüsünün farklı aşamalarına etki edecektir ve bu şekilde etkin olma ihtimali artacaktır. Tedavide hangi ilaçların kullanılacağına; tümörün cinsi, yerleşimi, yaygınlık durumu ve hastanın yaşı ve genel durumu, başka hastalıklarının olup olmadığı gibi faktörlere bağlı olarak karar verilir. İlaçları uygulama süresi ve sıklığı ise yine hastanın ve hastalığın durumuna göre medikal onkolog tarafından belirlenir.

Eğer tek başına kemoterapi veriliyorsa genel olarak 3-4 haftada bir verilir. Radyoterapi ile birlikte eş zamanlı uygulanıyorsa haftalık veya günlük uygulama yapılabilir. Bu aralık, hastanın kaldıramayacağı ve yan etki oluşabilecek bir sıklıkta olmamalıdır. Uzun aralıklar ise tümöre toparlanacak zaman bırakabilir. Kemoterapi, mutlak suretle konunun uzmanı eğitimli doktor, hemşire ve sağlık personeli tarafından hijyenik bir ortamda, tıbbi hassasiyetlere son derece dikkat edilerek verilmelidir.

Kemoterapi şunları hedefler:

• Tek başına kanseri tedavi etmek,

• Cerrahiden veya radyoterapiden önce tümörü küçültmek,

• Cerrahiden veya radyoterapiden sonra tümörün toparlanmasını ve yayılımını engellemek, Radyoterapi ile birlikte eş zamanlı olarak “radyo duyarlılaştırıcı” etki dediğimiz radyoterapinin etkisini artırmak,

• Hastanın şikâyetlerini azaltmak,

• Bir süreliğine de olsa kanseri kontrol altında tutarak hastanın yaşamını uzatmak.