Mesane Kanseri Nedir?

Mesane kanseri kanserli hücrelerin mesanede bulunması durumudur. Mesane kanserleri birçok alt kategoride incelenir. Değişici epitel hücreli karsinom en sık karşılaşılan türdür. Epitel hücrelerde gelişen bu kanser türü idrar yolları, böbrekler, üreter gibi aynı tür hücreye sahip kısımlarda da görülebilir. Skuamöz hücreli karsinomda uzun süreli irritasyon ve enfeksiyon bulunur. Yassı epitel hücrelerden dolayı meydana gelir. Adenokarsinomda mesane içerisinde salgı üreten glandüler hücreler kaynaktır. Bu hücrelerin görevi mesane duvarını döşemek ve mukus yapmaktır. Sarkom türünde ise mesanenin kas hücreleri başlangıçtır ve vücudun farklı yerlerine yayılım gösterme eğilimindedir. Nöroendokrin hücrelerde oluşan küçük hücreli karsinom türü genelde hızlı gelişim gösterir.

Mesane kanseri belirtileri nelerdir?

En çok karşılaşılan belirti idrardan kan gelmesi yani hematüridir. Genelde bütün vakalarda karşılaşılır ve ağrısızdır. Çıplak gözle tespit edilebildiği gibi bazı durumlarda yalnızca mikroskop ile saptanabilmektedir. İdrarda kan bulunması, gaita ve balgama benzer olarak potansiyel bir kanser belirtisi olarak kabul görmektedir. İdrarda kan görülmesi tek başına mesanede kanser bulunduğunu göstermemektedir. Buna neden olabilecek idrar enfeksiyonu ve böbrek taşı gibi farklı unsurlar da bulunur. Kanserli hücre varlığını saptamak için tanısal testlere ihtiyaç vardır. Sık idrara çıkma ve idrar yaparken duyulan ağrı da belirtiler arasında yer alır.

Mesane kanserinde erken tanı

Yukarıda yer alan belirtilere sahipseniz vakit kaybetmeden uzman bir doktora başvurmanız tedavi sürecinde büyük fayda sağlayacaktır. Genelde genetik faktörlerden daha çok, 20 yılı aşkın süredir sigara kullanmak ve 50 yaşın üzerinde olmak etken olarak sayılabilir. Mesane kanseri vakalarında diğer kanser türlerinde de olduğu gibi genelde bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans (MR), sonogram, intravenöz piyelogram, kemik taraması gibi görüntüleme testleri kullanılabilmektedir. Etkilenen bölgenin tespiti için ise mesane içerisine sistoskopi uygulanabilmektedir. İdrar sitolojisi olarak tanımlanan idrar pap testi de önemli bir değerlendirme parçasıdır. Karın ve pelvis bölgesi muayene edilir ve tümör araştırmasında bulunulur. Kan testinde ise bireyin genel sağlık durumu kontrol edilir. Kan hücreleri sayımı analiz edilerek böbreklerin fonksiyonu incelenir. İdrar testi ile beraber kanser hücresi kontrolü yapılır. Erken teşhiste önemli bir rol oynar ancak tek başına yeterli olmayabilir. En sık kullanılan yöntemlerden biri olan sistoskopide sistoskop ismi verilen ince bir tüp ile mesane içerisine görüntüleme yapılır. Mesane tabakası incelenerek tümör şüphesi olan bölgeden biyopsi alınabilmektedir. Alınan bu doktu patoloji laboratuvarlarında incelenerek kesin bir kanıya varılır.

Görüntüleme yöntemleri

Ultrasonografi ile boşaltım sistemindeki anormallikler tespit edilir. Bu yöntemde ses dalgaları kullanılır ve vücudun kesit görüntüleri oluşturulur. Bilgisayarlı tomografide damardan kontrast madde enjekte edilerek böbrek ve mesane görüntüleri elde edilerek kanserin varlığı ve yayılımı analiz edilir. Manyetik rezonansta ise radyo dalgaları ve kuvvetli mıknatıslar kullanılır. Vücudun yumuşak doku görüntüleri elde edilir. Radyo dalgalarından gelen enerji emilerek tümör şüphesi bulunan alana aktarılır. Bilgisayar aracılığı ile detaylı resimler ortaya çıkar. Kemik sintigrafisinde ise kanserin kemiklere yayılıp yayılmadığı kontrol edilir. Bu yöntemde de radyoaktif madde verilir.

Mesane kanserinde evreleme

Evre 0a: Erken evredir. Kanser yalnızca mesane iç yüzeyinde yer alır. Kanser hücreleri grup halinde olup cerrahi operasyonla alınabilir.

Evre 0is: Yalnızca mesanenin iç yüzeyinde gelişen bu evrede kanser yassı, noninvaziv karsinomdur. Lenf bezlerine veya uzak alanlara sıçrama yoktur.

Evre I: Kanserli hücreler mesane duvarına ilerlemiştir. Lenf bezleri veya uzak alanlara sıçrama yoktur.

Evre II: Mesane iç duvarına nüfuz eden kanserli hücreler mesane duvarının kasına yayılmıştır. Lenf bezlerine ve uzak alanlara yayılma görülmez.

Evre III: Lenf bezlerine ve uzak alanlara yayılım yoktur. Kanserli hücreler kas tabakasından mesaneyi saran yağ dokusu tabakasına sıçramıştır. Kanser rahim, vajina, prostat gibi organlara ilerlemiş olabilir.

Evre IV: Kanserli hücreler karın ve pelvise yayılım göstermiştir. Bu evrede kanser lenf bezlerine ve/veya uzaktaki alanlara yayılmış olabilir. Ayrıca hem kemiklere hem karaciğere hem de lenf bezleri ve akciğere kadar yayılım görülebilir.

Mesane kanseri nasıl tedavi edilir?

Bu kanser türünde cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve immünoterapi gibi yöntemler kullanılmaktadır.

Mesane kanseri ameliyatı

Cerrahi bu kanserde sık uygulanan bir yöntemdir. Operasyonun türü ise tümörün evresine ve özellikle de türüne bağlıdır.

Cerrahi, mesane kanserinde sık kullanılan bir tedavi yöntemidir. Uygulanacak cerrahinin türü, çoğunlukla tümörün derecesine ve türüne bağlıdır. Erken evrede transüretral rezeksiyon, yayılım gösteren mesane kanseri için radikal sistektomi, küçük ve tek bölgeli yayılımlarda kısmi sistektomi, geniş bir alana yayılmış ve birkaç yerde bulunuyorsa genişletilmiş lenf bezi diseksiyonu ile radikal sistektomi ve barsağın bir parçasında yeni mesane yapılan yeni mesane cerrahisi, operasyonlardan sadece birkaçıdır.

Mesane kanserinde radyoterapi – ışın tedavisi

Yüksek enerjili ışınlar kullanılır ve belirlenen bölgedeki kanserli hücrelerin öldürülmesi amaçlanır. Etkinliği artırmak için kemoterapi ile kombine olarak kullanılabilir. Operasyon uygulanamayan erken evre mesane kanserinde temel tedavi olarak yapılır. Sınırlı cerrahiden sonra kalan kanserli hücreleri öldürmek için radyoterapi kullanılır. İleri evrede olan vakalarda ilk basamak olarak veya yan etkileri minimal seviyede tutmak için uygulanır. Radyoterapi ayaktan uygulanır ve ışınlar vücut dışından kanserli bölgeye hedeflenir.

Mesane kanserinde kemoterapi ile tedavi

Kanserli hücreleri yok etmek için verilen ilaç tedavisidir. Metastaz yapma potansiyeli olan mesane kanserinde değişik kemoterapi kombinasyonları kullanılır. Kemoterapi bölgesel olarak uygulanabilir. Bu noktada damardan vermek yerine direkt olarak mesane içine verilir. Buradaki avantaj ise kemoterapi ilacının vücudun farklı bölgelerine ulaşmamasıdır. Kürler halinde uygulanan kemoterapide mesanede tahriş ve yanma hissi gibi yan etkiler gözlenebilir.

Mesane kanserinde immünoterapi

Bağışıklık sisteminin güçlenerek kanserli hücrelerle mücadele etmesi amaçlanır. Tekrarlamayı önlemek için de immünoterapi uygulanabilmektedir. Günümüzde de immünoterapik ilaçlarla alakalı birçok çalışma yapılmaktadır. Genelde üç farklı yöntem kullanılır. Tüberküloz aşısı ilkidir ve bağışıklık sistemini harekete geçirerek kanser hücrelerini öldürür. İkincisi interferon yani savunma sisteminin yanıtını artıran bir maddedir. Son olarak da yeni nesil tedavi ajanlar olan kontrol noktası baskılayıcı ilaçlardır. Yan etkileri arasında halsizlik, bulantı, iştah kaybı, idrar yolu enfeksiyonu yer alabilir.

Mesane kanserinde ısı – hipertermi tedavisi

Isı tedavisi veya termoterapi olarak da bilinir. Vücut dokusunun 39-44 C arası bir ısıya maruz bırakılması ile uygulanır ve tamamlayıcı bir tedavidir.

Hedefe yönelik tedaviler – akıllı ilaçlar

Mesane içerisinde kanserleşmeyi başlatan unsurlar daha fazla ortaya çıktıkça bu değişimleri hedef alan ajanlar geliştirilmektedir. Kemoterapinin yeterli etkiyi göstermemesi gibi durumlarda kullanılabilir ve kemoterapi ilaçlarından daha az yan etkiye sahiptirler. Tümörün büyümesini hedef alan ilaçlar bu kategoride yer alır ve anti anjiyojenez ilaçlar olarak da isimlendirilir. Günümüzde birçok hedefe yönelik ilaç çalışması bulunmaktadır.

Gen tedavisi

Vücuttaki kanserli hücreleri veya diğer hücreler içinde yer alan genleri eklemek ve değiştirerek uygulanan tedavi yöntemidir. Değişikliğe uğratılmış virüsü mesane içine konumlandırarak kanserli hücreleri enfekte etmek amaçlanır. Gen tedavisi yaklaşımları yeni olmakla beraber gün geçtikçe gelişmektedir.