Tiroid Kanseri Nedir?

Tiroid bezi boynumuzun taban kısmında, adem elması olarak isimlendirilen yapının altında kelebek şeklinde yer alan vücudun metabolizması üzerinde büyük rol oynayan bir bezdir. Tiroid kanseri ise bu bezin hücrelerinde meydana gelen anormal değişiklikler sonucu ortaya çıkar. Vücut metabolizmasında önemli yer tutan tiroid bezi kalp atış hızını, kan basıncını, vücut sıcaklığını ve ağırlığını koordine eden hormonlar üretir. Tiroid kanserinde doğru tedavilerin uygulanması ile beraber iyileşme oranı yüksektir.

Tiroid kanseri belirtileri nelerdir?

Genel olarak tiroid kanserinde erken evrede bir belirti gözlenmez. İlerleyen süreçte görülen belirtiler arasında boyunda deri üstünden hissedilebilen yumru, ses kısıklığı, seste değişiklikler, yutkunmada zorluk, boğaz ve boyunda ağrı hissi, lenf düğümlerinin şişmesi yer alabilir.

Tiroid kanseri nedenleri nelerdir?

Çoğu kanser türünde olduğu gibi tiroid kanserine sebep olan etkenler de kesin olarak bilinmemektedir. Fakat tiroid bezindeki hücrelerin mutasyona uğraması sonucu tümör hücrelerine dönüştüğü bilinmektedir. Bu anormal hücreler yakın dokulara sıçrayabildiği gibi tüm vücuda da yayılım görülebilir.

Tiroid kanseri risk faktörleri nelerdir?

Kadınlarda erkeklere göre tiroid kanseri daha sık görülür. Yüksek dozda radyasyon ile temas etmek de tiroid kanseri için bir risk faktörüdür. Aileden gelen kalıtsal sendromlar, genetik yapı da risk grubu içerisinde yer alır.

Tiroid kanseri tanısı nasıl yapılır?

Tıbbı geçmiş ve fiziksel muayene ilk olarak uygulanan adımdır. Bu noktada baş boyun bölgesindeki tümör belirtileri incelenir. Kişinin hastalıkla ilgili olarak geçmişine dair bilgi alınır ve aile geçmişi sorgulanır. Daha sonrasında ise tanıyı kavramak için birtakım testlerden faydalanılır.

Tiroid fonksiyon testi

Tiroid bezinin işleyişi hakkında bilgi almak için tiroid uyarıcı hormon olan TSH kan testi ile değerlendirilir.

T3 ve T4

Tiroid bezi tarafından üretilen T3 ve T4 tiroid hormonlarının seviyeleri bize bezin işleyişi hakkında bilgi sağlar.

Tiroglobulin

Uygulanan tedaviler sonrası tiroglobulin düzeyi azalmaktadır. Bu seviyenin düşmemesi tiroid kanserinin halen bulunduğunun bilgisini verir.

Kalsitonin

Kalsiyum düzeyini ayarlayan hormondur. Tiroid bezindeki C hücreleri tarafından üretilir. Bu hücreler bazı durumlarda medüller tiroid kanseri gelişimini destekler. Bu hormonun seviyesi ile kanserin varlığı ya da tedavi sonrasında nüks etme durumu saptanabilir.

Görüntüleme testleri

Görüntüleme yöntemlerinde X ışınları, manyetik alan, ses dalgaları ve radyoaktif maddeler kullanılabilir. Kanser şüphesi bulunan alanlarda incelemeler yapmak, yayılımı tespit etmek, tedavi planlaması için fikir sahibi olmak için görüntüleme yöntemleri tercih edilir. Ultrasonda ses dalgaları kullanılarak görüntüleme yapılır. Ses dalgalarının gönderilmesi ve sonrasında gelen dalgaların bilgisayarda kesit görüntülere dönüştürmesiyle tümör hakkında bilgi edinilir. Radyoiyodin görüntüleme yani iyot-131 testinde radyoaktif iyot içeren bir ilaç bireye verilir. Kanserli hücrelerin bu maddeyi yutmasından sonra özel bir kamera aracılığı ile radyasyon miktarı ölçülür. Göğüs röntgeni ile kanserin akciğere yayılması kontrol edilir. Bilgisayarlı tomografide X ışınları kullanılır. Vücudun kesitsel görüntüsü elde edilir. Kimi durumlarda kontrast madde verilerek daha etkin bir görüntüleme yapılır. BT görüntüleme yönteminde tümöre ait özellikler hakkında da bilgi toplanır.

Manyetik rezonansta ise yumuşak dokular hakkında detaylı görüntüleme elde edilir. Bu görüntülemede radyo dalgaları ve kuvvetli mıknatıslar görev alır. Tiroid kanserinde gelişimi izlemek için kullanılır. Pozitron emisyon tomografi (PET) pozitron ışıması yapan bir madde olan florodeoksiglukoz ismi verilen radyoaktif bir madde aracılığı ile görüntüleme yapar. FDG maddesi kanser hücreleri tarafından besin maddesi olarak kullanılarak tüm vücudu görüntüleyen PET tarafından görüntülenme sağlanır. Kanser hakkında kesin bilgiler elde edilmesi için tümör şüphesi olan dokudan örnek alınır. Bu yönteme de biyopsi ismi verilir.

Tedavi Yöntemleri

Tedavi süreci bireyin genel sağlık duruma ve tümörün özelliklerine göre belirlenmektedir. Tedavi sürecinin etkili olması için tanının doğru bir şekilde konulması ve tetkikler yapılırken özen gösterilmesi önemlidir.

Cerrahi

Tiroid kanserinde uygulanan tedavi yöntemlerinden birisi cerrahidir. Bu operasyonla duruma göre tiroid bezinin tamamı veya bir kısmı alınabilir. Bezin tamamen alınmasına tiroidektomi ismi verilir. Bu yöntemle tiroid bezi vücuttan çıkarılır ve sonrasında bezin işlevini yerine getirecek ilaçlar kullanılır. Bazı durumlarda tiroid bezi alınırken boyunda yer alan şişkinlik gösteren lenf düğümleri de çıkarılabilir. Tiroid bezinin bir kısmının alınmasına ise tiroid lobektomi ismi verilir. Tümörün küçük bir alan kapladığı durumlarda tiroid bezinin yalnızca bir veya birkaç lobunu alınması tedavi biçimidir. Cerrahi operasyonu paratiroid bezi gibi yakınlardaki yapılara hasar verilmemesi için özenli bir şekilde yapılmalıdır.

Tiroid hormonu tedavisi

Tiroid bezinin vücuttan alınmasından sonra bu bezin işlevini yerine getirecek birtakım ilaçlar bulunmaktadır. Bu ilaçlar tiroid hormonu üretimini sağlar ve hipofiz bezi tarafından üretilen tiroid stimüle edici hormon üretimini baskılamaya çalışır. TSH seviyesinin yüksek olması eğer kalan kanser hücresi varsa onların büyümelerini uyarabilmektedir.

Radyoaktif İyot

Bu tedavi cerrahi sonrası kalan küçük kanserli alanları yok etmek için kullanılabilir. Ayrıca nüks eden ve vücudun farklı alanlarına yayılan kanserlerde de radyoaktif iyot tedavisi kullanılmaktadır. Radyoaktif iyot kapsül veya sıvı olarak alınabilir. Yan etkileri arasında ağız ve göz kuruluğu, bulantı, koku ve tat hissinde değişim, halsizlik yer alabilir. Bu radyoaktif madde ilk olarak tiroid bezindeki kanserli hücreler tarafından alındığı için normal hücrelere pek zarar olmaz. Bu maddelerin çoğu da tedavi sonrası idrar yoluyla dışarı atılır.

Radyasyon Tedavisi

Işın tedavisi yani radyasyon tedavisi X ışınının kullanılmasıyla tümörlü alandaki hücrelerin yok edilmesini amaçlar. Bu tedavi kanserin nüks etme riski var ise ameliyat sonrası da kullanılabilir.

Kemoterapi

Kanserli hücreleri yok etmek için uygulanan ilaç tedavisidir. Verilen kimyasallar vücut geneline yayılarak kanserli hücreleri öldürür. Anaplastik tiroid kanseri mevcut kişilerde radyoterapi ile kombine edilebilir.

Kanserin içerisine alkol enjekte edilmesi

Alkol ablasyonu işlemi boyutu küçük tümörlerde kullanılır ve küçük tiroid kanserlerinin içine alkol enjeksiyonunu kapsar. Kolayca erişilemeyen bölgelerde de bu tedavi tercih edilebilir.

Hedefe yönelik ilaç tedavisi

Kanser hücrelerindeki zaafiyetlere saldıran mekanizmaların kullanılmasıyla ortaya çıkan hedefe yönelik ilaçlar tiroid kanserini tedavi etmek için kullanılabilir. Birtakım ilaç grubu kanserli hücrelerin büyümesini ve bölünmesini ileten sinyalleri hedef alarak işlev gösterir. İleri evrede bulunan hastalarda tercih edilebilir.

Destekleyici (palyatif) bakım

Hastanın şikayetlerini azaltmak ve belirtilerini hafifletmek için kullanılan bir destek tedavisidir. Kanser hastalığına yakalanan bireylerin daha konforlu yaşamaları için uygulanır.

Bu konu ile ilgili detaylı bilgilere ulaşmak için lütfen iletişim sayfasını kullanın.