HPV Aşısı

Human Papilloma Virus (HPV), daha çok cinsel yolla bulaşan hastalıklara yol açan ve 100’ den fazla alt tipi olan bir virüstür.  Ancak kansere yol açan alt tipleri HPV 6 ve 11’dir. Diğer tipleri kanser sebebi değildir ya da olasılık çok düşüktür.

Genel algı HPV’ye bağlı daha çok kadınlarda kanser geliştiği, bu sebeple sadece kız çocuklarının erken yaşta aşılanması gerektiği yönünde olsa da HPV hem erkeklerde (penis, anüs, baş-boyun kanserleri) hem kadınlarda kansere (vajina, rağim ağzı, baş-boyun) sebep olabilir ve kız çocukları kadar erkek çocuklarının da aşılanması gerekmektedir.

Genellikle cinsel partnerler HPV’yi birbirine bulaştırırlar, belirti vermediği için de partnerler  enfekte olduklarının pek farkına varmazlar. Bu durum toplumda yaygın görülmektedir. HPV temastan sonra vücudun değişik yerlerine yerleşir ve eğer bağışıklık sistemi tarafından yok edilemediyse 2-3 ay sonra siğil oluşturarak kendini gösterebilir. Kanser oluşması için genellikle 10-15 yıl geçmesi gerekmektedir.

HPV’ye karşı geliştirilmiş aşılar bulunmaktadır. Bu aşıların mevcut HPV enfeksiyonunu veya hastalıklarını tedavi etme olasılığı pek olmadığı için aşının HPV’ye bulaşmadan yapılması gerekmektedir. Bu sebeple cinsel aktivasyon başlamadan aşının uygulanması en etkin korumayı sağlayacaktır.

Türk Jinekoloji Derneği, HPV aşısının mümkünse cinsel ilişki öncesinde  11-12 yaş kız ve erkek çocuklarına, cinsel ilişki başlasa da 9-26 yaş kız çocukları ve kadınlara 3 doz halinde yapılmasını önermektedir. Aşı 43 yaşına kadar kadınlarda etkisini gösterebilmektedir, ancak ne kadar erken yaşta ve özellikle de HPV bulaşmadan yapılırsa etkinliği o kadar artmaktadır.

Piyasada iki ayrı HPV aşısı bulunmaktadır. Bunlardan biri HPV 16 ve 18’e karşı antijen içeren ikili aşı, diğeri de HPV 16 ve 18 yanında 6 ve 11’e de etki eden dörtlü aşıdır. Aşı kol veya kalçadan kas içine ve 3 ayrı doz halinde uygulanır. Canlı veya ölü virüs bulundurmadığından kızarıklık, şişlik gibi uygulandığı yerdeki yan etkiler dışında ciddi bir yan etkisi bulunmamaktadır. Bazı özel sağlık sigortaları dışında aşının geri ödemesi yok ancak Türk Kanser Vakfı kendilerine başvurulduğunda aşı sağlayabilmektedir.