Rahim Kanseri Nedir?
Kadınlarda görülen en sık kanser türlerinden bir tanesi rahim kanseridir. Rahmin içerisinde endometrium ismi verilen adet döngüsünde ve zigotun tutunmasında kalınlaşıp incelmesi ile önemli bir rol oynayan tabaka bulunur. Burada yer alan hücrelerin değişikliğe uğraması ile anormal bir biçimde bölünme ve çoğalma olayı gerçekleşebilir. Bu duruma endometrium kanseri veya rahim kanseri ismi verilmektedir.
Rahim Kanseri Belirtileri
Vajinal kanamalar rahim kanserinde görülen ilk belirtidir. Kadınların özellikle menopoz döneminde yaşadıkları vajinal kanamalar da rahim kanserinin bir işareti olarak değerlendirilebilir. Adet görenlerde ise düzenli olmayan ara kanama ve kanamanın yüksek miktarda olması rahim kanserinin bulguları arasında yer alabilir. Rahim kanserinin ilerlemiş olduğu durumlarda belirtiler arasında karın ağrısı, pelvik ağrı, şişkinlik bulunabilir.
Rahim Kanserinin Nedenleri
Rahim kanserine tam olarak neyin sebep olduğu bilinmemektedir. Bunun dışında vücut içerisinde yer alan hormonlardan olan östrojen ve progesteron düzeylerindeki değişimlerin tetikleyici olabileceği düşünülmektedir. Bu hormonların seviyelerindeki farklılıklar endometriumu etkileyebilir ve bu etkileşim rahim kanserine sebebiyet verebilir.
Rahim Kanserindeki Risk Faktörleri
Genç yaştaki bireylerde de rahim kanseri görülebildiği gibi yaşın ilerlemesi kanserin riskini artırmaktadır. Adet görmeye erken yaşlarda başlamak da nedenler arasında yer alabilir. Uzun süre boyunca östrojen hormonuna maruz kalınması da riski artıran faktörler arasında düşünülmektedir. Menopoza geç girilmesi de östrojen hormonuna fazladan maruz kalmayı tetikleyeceği için risk faktörleri arasında yer tutmaktadır. Obezite de yağ dokusunun östrojen üretmesinden ötürü rahim kanseri riskini artıran bir faktördür. Diyabetin de rahim kanserine yakalanma riskini artırdığına inanılmaktadır. Hamilelik zamanında progesteron hormonu dengeyi sağlamakta ve hamile kalınmaması riske neden olabilmektedir. Polikistik over sendromu ismi verilen bu hastalıkta östrojen seviyesi progesterona göre yüksektir. Bu da rahim kanseri riskini artıran bir durumdur. Meme kanseri hastalığının tedavisi için kullanılan hormon baskılayıcı birtakım ilaçlar da rahim kanserini tetikleyen risk unsurları arasında düşünülmektedir. Aile öyküleri de yine etkenlerden birisidir.
Teşhis Nasıl Yapılır?
Rahim kanseri şüphesi olan birey doktora giderek öncelikle pelvik muayeneden geçer. Teşhisin kesinliği için bazı tetkikler gerekli olabilir. Rahmin içerisinde bulunan tümörü ve özelliklerini keşfetmek için vajinal ultrason görüntüleme yöntemi kullanılabilir. Rahmin girişine konumlandırılan prob ile duvar kalınlığı ve anormal diğer değişiklikler saptanabilir. Önemli görüntüleme yöntemlerinden birisi de histeroskopidir. Bu yöntemde rahim içerisinde fiber optik kameralı bir tüp konumlandırılır. Endometrium ve rahim bu şekilde analiz edilir. Rahim içerisinden alınan doku örneği laboratuvarlarda birtakım analizlerden geçirilir ve neticesinde ise tümörün özelliklerine dair etkili bilgiler edinilir. Bu yöntemin ismi biyopsi olarak adlandırılır.
Rahim içerisindeki normal dışı faaliyetlerin ya da tümöre ait özelliklerin saptanması için manyetik rezonans (MR) ve bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleme yöntemleri tercih edilir. Görüntülerde daha efektif sonuçlar elde etmek için kontrast madde kullanılabilir. Tedavi planlamasında manyetik rezonans görüntüleri gidişat açısından önem teşkil etmektedir. Tümörün rahim duvarındaki boyutunu ve doğurganlık fonksiyonunun işlevli olup olmadığını saptamak için de manyetik rezonanstan faydalanılır.
Rahim Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Rahim kanserinin tedavi sürecinde; tümörün evre, boyut gibi özellikleri, bireyin genel sağlık koşulları, uygulanması düşünülen tedavinin bırakabileceği etkiler gibi birtakım faktörler değerlendirilerek karar verilir. Öne çıkan tedaviler arasında cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, hormon tedavisi, akıllı ilaçlar ve immünoterapi yer almaktadır. Bu yöntemler arasından yalnızca tek biri kullanılabileceği gibi kombine şekilde tedaviler de uygulanabilir.
Rahim kanseri ameliyatı
Rahim kanserinde genellikle sıkça uygulanan yöntemlerden birisi cerrahi olarak karşımıza çıkar. Ameliyat bireyin durumuna ve tümörün özelliklerine göre farklılık gösterir. Genel olarak halk arasında rahim alınması olarak bilinen histerektomi yöntemi ile uygulanır. Bu uygulama açık yöntem, kapalı yöntem yani laparoskopik veya robotik cerrahi ile gerçekleştirilebilir. Eğer kanser lenf dokularına yayılmış ise cerrahi işlem esnasında bulaş olan dokular da çıkarılabilir.
Rahim kanserinde radyoterapi tedavisi
Radyoterapi yani diğer bir deyişle ışın tedavisinde X ışınları kullanılarak kanserli hücrenin DNA’sı bozulmaya çalışılır. Bu yöntem genellikle cerrahi sonrası kalıntı olarak bulunan kanser hücrelerini ortadan kaldırmak için tercih edilir. Bazı durumlarda da cerrahi öncesi kullanılabilir. Bireyin sağlık durumu cerrahiye uygun bulunmaz ise radyoterapi tercih edilebilir. Koruyucu olarak uygulanan radyoterapi de daha sonrasında hastalığın nüks etmesini önlemek içindir.
Rahim kanserinde kemoterapi tedavisi
Kemoterapi kanserli hücrelerle savaşması için ilaç verilmesidir. Radyoterapi ile beraber verilen kemoterapideki amaç ışının efektifliğini arttırmak ve vücudunun tamamına yayılmasını önlemeye çalışmaktır. Radyoterapi ile beraber platin grubu kemoterapi tercih edilir. Kemoterapi aynı zamanda koruyucu olarak da uygulanabilir. Bu noktada yan etkiler olarak halsizlik, kusma ve bulantı, geçici saç dökülmesi, ishal gibi faktörler ortaya çıkar. Cerrahi operasyon öncesinde tümörün boyutunun küçültülmesi amacı ile de kullanılabilir. Cerrahi operasyon sonrası hastalığın tekrar nüksetmesini önlemek maksadıyla uygulanabilmektedir. Bu noktada her kemoterapi çeşidi için birtakım ilaçlar bulunmaktadır. Bu ilaçlar ikili veya üçlü kombine edilebileceği gibi tek başına da kullanılabilir.
Rahim kanserinde hormon tedavisi
Hormon dengelerini uygun hale getirmek için hormon ve hormon blokörü ilaçlar tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Bu tedavi tipi kanserli hücrelerin büyümesini yavaşlatır. Hastalığın tekrar ortaya çıkması durumunda da hormon tedavisi uygulanabilir. Hızlı yayılan ve farklı organlara sıçramış yani metastatik rahim kanserinde de tercih edilebilir. Genellikle kemoterapi ile kombine olarak kullanılır.
Rahim kanserinde hedefe yönelik tedavi – akıllı ilaçlar
Hedefe yönelik tedavilerden bazıları büyüme sinyalini engeller, bazıları kanserli hücrenin beslenmesini azaltır, bazıları ise bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
Damarlanmayı önleyen (anti-anjiyogenik) tedaviler
VEGF ismi verilen vasküler epitelyal büyüme faktörü çoğu kanser türünde damarlanmayı sağlayan faktörlerin başında gelir. Damarlanmanın çoğalması tümörün boyutunun artmasını ve kanserin ilerlemesini sağlar. Bu yolağın engellenmesi ise kanser tedavisinde kullanılan önemli bir yöntemdir.
mTOR yolu baskılayıcıları
Vücutta kanserli hücrelerin büyümesine ve çoğalmasına yardım sağlayan mTOR olarak adlandırılan yolak mevcuttur. Hücre içi sinyal yolu proteinini önleyen ve kanserli hücrelerin yayılmasını engelleyen ajanlar bu grupta yer alır. Bu ilaçlarla ilgili çalışmalar günümüzde de devam etmektedir.
Rahim kanserinde immünoterapi
İmmünoterapideki asıl amaç savunma sistemini tetikleyerek bağışıklık hücrelerinin kanser hücreleri ile savaşmasını sağlamaktır. Bu noktada yüzyılın buluşu olarak da söylenen immünoterapi ilaçları ile savunma hücrelerimizden olan T hücresi kansere karşı daha aktif rol alır. Oluşturulan ilaçlar akciğer kanseri, mesane kanseri gibi birçok türde de efektif rol oynar. Son zamanlarda ortaya çıkan ikili ilaç kombinesi ileri evre endometriyal karsinom için deneme aşamasında güzel sonuçlar ortaya koymuştur. Bu noktada immünoterapi ajanları ile alakalı çalışmalar da detaylı bir şekilde devam etmektedir.
Daha detaylı bilgiler için iletişim sayfası üzerinden bize ulaşabilirsiniz.